UOKiK dla ucznia

• Jak wybrać tornister? Na co zwrócić uwagę przy zakupie biurka i fotela dla ucznia? Jakie parametry muszą spełniać odblaski?
• Zbliża się początek roku szkolnego, a z nim ważne decyzje zakupowe rodziców.
• UOKiK podpowiada, co sprawdzić w sklepie, aby zapewnić dziecku wygodę korzystania, zdrowy kręgosłup i bezpieczeństwo.

Wypowiedź Prezesa UOKiK Tomasza Chróstnego

Po wakacjach dzieci znów rozpoczną naukę. Nawet jeśli z powodu epidemii przez jakiś czas odbywałaby się ona zdalnie, wiąże się to z zakupami podręczników, przyborów szkolnych, opłatami za czesne itp. Z ubiegłorocznych badań CBOS „Wydatki rodziców na edukację dzieci w roku szkolnym 2019/2020” wynika, że średnio wyniosły one 1120 zł. Z pomocą przychodzi rząd, który w ramach programu „Dobry start” przyznał 300 zł na wyprawkę szkolną dla każdego ucznia. Także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów chce wesprzeć rodziców radą przy zakupach związanych z początkiem roku szkolnego.

– Przygotowaliśmy porady, które pomogą przy wyborze mebli do nauki, tornistrów i odblasków. Najważniejsze jest zdrowie i bezpieczeństwo uczniów. Podpowiadamy m.in., na co zwrócić uwagę, aby dzieci nie obciążały nadmiernie kręgosłupów, odrabiając przy biurku lekcje czy idąc z plecakiem do szkoły, a także aby były z daleka widoczne dla kierowców. W naszym poradniku zwracamy też uwagę na wygodę korzystania i jakość wykonania produktów przeznaczonych dla uczniów. Zachęcam do lektury i życzę mądrych wyborów – mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Tornistry i plecaki

Zgodnie z zapowiedziami ministra edukacji, uczniowie mają we wrześniu wrócić do szkolnych ławek. Niezbędny będzie więc tornister lub plecak. Korzystnie, aby posiadał on sztywną konstrukcję – jest to zdrowsze dla kręgosłupa i sprzyja prostowaniu się dziecka. Taka konstrukcja chroni też plecy przed uwieraniem, nawet jeśli rzeczy w środku nie są ułożone.

Zalecana waga tornistra z wypełnieniem uznana za nieszkodliwą dla dziecięcego kręgosłupa wynosi 10 proc. wagi ucznia, czyli dziecko ważące 20 kg powinno dźwigać nie więcej niż 2 kg. Dlatego przy zakupie tornistra wybieraj najlżejszy, dostosuj go do wzrostu ucznia i tego, co musi w nim nosić. Pamiętaj przy tym, że oprócz zeszytów i podręczników powinny się w nim zmieścić np. woda czy drugie śniadanie. Sprawdzaj regularnie wagę i zawartość tornistra, szczególnie młodsi uczniowie często wrzucają tam rzeczy, które nie są niezbędne w szkole, a znacznie zwiększają ciężar na plecach.

Sprawdź, czy tornister ma wyprofilowany stelaż, najlepiej z wybrzuszeniem na odcinku lędźwiowym, aby dobrze przylegał do pleców. Przydatne będą także pasy biodrowe lub piersiowe (dobrane do wzrostu dziecka), które odciążają plecy oraz ramiona i stabilizują ciężar. Szelki wybierz szerokie i miękkie, aby nie uwierały dziecka. Zwróć uwagę na możliwość ich regulacji w celu uniknięcia zsuwania się z ramion.

Jeśli dziecko ma daleko do szkoły, a droga jest równa, zastanów się nad tornistrem z kółkami. Pamiętaj jednak, że takie modele są cięższe, co może być uciążliwe, jeśli w szkole lekcje odbywają się na różnych piętrach. Kółka powinny być duże i wytrzymałe, najlepiej gumowane.

Ważna jest też wygoda użytkowania. Dobrze, aby komora główna miała przegrody. Można wtedy odpowiednio ułożyć zawartość plecaka – duże książki bliżej pleców, z przodu zeszyty, piórnik itp. – tak, żeby tornister był dobrze wyważony. W środku przyda się też mała kieszonka na suwak, w której dziecko może schować kieszonkowe, klucze czy legitymację. Praktyczna jest także oddzielna kieszeń na jedzenie, najlepiej z folią izolacyjną chroniącą przed wysoką temperaturą oraz boczne kieszenie, które pomieszczą butelki z napojem.

Na koniec zwróć uwagę na jakość wykonania i wytrzymałość. Sprawdź, czy nie rozciągają się szwy, nie wypruwają się nici, kieszenie są dobrze przymocowane, a zamki łatwo się otwierają.

Meble do nauki

W zależności od rozwoju epidemii lekcje – przynajmniej w niektórych szkołach – mogą odbywać się zdalnie. W takiej sytuacji niezwykle ważne jest, aby uczeń miał wygodne i funkcjonalne miejsce do nauki w domu. Najważniejsze są oczywiście biurko czy stolik pod komputer i krzesło – najlepiej fotel obrotowy, ale przydadzą się też szafki czy regały.

Meble dobierz do wzrostu ucznia. Dzięki temu uniknie on wad postawy. Dobrym rozwiązaniem są też takie z możliwością kilkustopniowej regulacji wysokości. Najlepiej na zakupy wybrać się razem z dzieckiem. Podczas wyboru stolika czy biurka sprawdź, czy jego łokcie spoczywają na blacie na takiej wysokości, aby dziecko nie musiało pochylać się nad zeszytami, powodując nadmierne wygięcie kręgosłupa. Natomiast uda dziecka nie powinny dotykać spodu blatu.

Kupując krzesło lub fotel, zwróć uwagę na wyprofilowanie oparcia, wysokość (lub możliwość jej regulacji) i głębokość siedziska. Regulacja wysokości siedziska gwarantuje oparcie stóp na podłodze, a regulacja oparcia pozwala dostosować je do naturalnej krzywizny pleców. Dobre krzesło zapewnia podparcie części lędźwiowej kręgosłupa oraz pleców przynajmniej do wysokości łopatek. Podłokietniki stanowią dodatkowe wsparcie rąk. Z kolei kółka ułatwiają przysuwanie się i odsuwanie się od biurka czy stołu, a także pozwalają na sięganie do innych mebli ustawionych w pobliżu bez konieczności wstawania , choć mogą niszczyć podłogę.

Oprócz tego sprawdź, czy meble są stabilne i nie mają ostrych krawędzi i narożników. W przypadku szuflad, półek pod klawiaturę i innych elementów wysuwanych, zwróć uwagę, czy mają ograniczniki zabezpieczające przed wypadnięciem.

Odblaski

Bezpieczeństwo uczniów w drodze do szkoły poprawią odblaski. Są konieczne, jeśli dziecko porusza się poza terenem zabudowanym. Dzięki nim nawet w szare zimowe dni będzie z daleka widoczne dla kierowców. Najlepiej, aby tornister lub plecak miał odblaski z tyłu, z boku i na szelkach. Można je także np. naszyć na ubranie lub nosić na ręce.

Przez zakupem sprawdź, czy produkt ma znak CE. To deklaracja producenta, że odblask spełnia wszystkie wymagania techniczne i prawne. Można wtedy domniemywać, że będzie dostrzegalny dla kierowców.

Zwróć uwagę na wymiary. Odblask swobodnie wiszący powinien mieć wielkość od 15 do 50 cm². Jeśli powierzchnia odbijająca umieszczona jest po jego obu stronach, może mieć maksimum 1 cm grubości. Odblaski do zdejmowania i do przytwierdzania na stałe powinny mieć powierzchnię odblaskową przekraczającą 15 cm².

Jak nosić odblaski? Im niżej są umieszczone, tym szybciej oświetlą je światła reflektorów, a w efekcie kierowca wcześniej zauważy dziecko. Przed wyjściem dziecka do szkoły zwróć też uwagę, czy odblask nie jest zasłonięty np. torbą czy szalikiem. Od czasu do czasu sprawdzaj również, czy taśmy odblaskowe przyszyte na stałe do ubrania się nie wytarły, a jeśli tak – to je wymień. Właściwości tracą też odblaski z tworzywa sztucznego i folii pryzmatycznych, do których dostała się woda.

Kupując wyprawkę szkolną, pamiętaj o prawach konsumenta:

• Jeśli biurko, tornister czy kredki okazały się wadliwe, złóż reklamację. Masz na to 2 lata od zakupu. Możesz żądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny, a gdy wada jest istotna – zwrotu pieniędzy.
• Reklamować możesz także towar kupiony na wyprzedaży. Wyjątkiem jest sytuacja, że dana rzecz została przeceniona ze względu na konkretną wadę, o czym zostałeś poinformowany, np. w plecaku jest uszkodzony suwak. Wtedy z tego powodu nie możesz złożyć reklamacji, ale jeśli objawi się inna wada np. odpruje się kieszeń– już tak.
• Jeśli wyprawkę szkolną kupujesz przez internet, masz prawo odstąpić od umowy w ciągu 14 dni. Nie musisz podawać powodu, wystarczy, że wyślesz stosowne oświadczenie. W ciągu kolejnych 14 dni musisz na własny koszt odesłać towar, np. za ciasny mundurek. Zwracany towar nie powinien mieć śladów użytkowania, inaczej sprzedawca przy zwrocie pieniędzy może  potrącić koszty doprowadzenia rzeczy do stanu pierwotnego, czyli np. prania.
• Przy zakupach w tradycyjnym sklepie wybór dobrze przemyśl, bo zwrot pełnowartościowego towaru zależy od dobrej woli sprzedawcy i to on ustala jego warunki, np. może wymagać oryginalnego opakowania, a pieniądze oddawać tylko na kartę podarunkową. Przed transakcją upewnij się, jakie zasady obowiązują w danym sklepie.

Więcej porad znajdziesz w poradniku UOKiK.